Cyprysik Lawsona (Chamaecyparis lawsoniana)
Wygląd: Wiecznie zielone drzewo szpilkowe z bardzo wysoką, uderzająco wąską, stożkowatą koroną i zwykle zwieszającym się pędem wiodącym; gdy stoi samotnie, jest gęsio i równomiernie rozgałęzione aż do ziemi. W swojej ojczyźnie osiąga wysokość do 60 m, u nas niewiele ponad 20 metrów. Wskutek rozgałęziania się pnia korona jest często wieloszczytowa.
Kora początkowo szarobrunatna lub zielonkawa i gładka, później – ciemnieje i jest podzielona na duże, podłużne płaty, których końce się odchylają.
Konary dosyć krótkie, ale bogato rozgałęzione.
Szpilki łuskowate, krzyżowo naprzeciwległe, mają 0,5-2 mm długości i bardzo ściśle przylegają do osi. Na wierzchu ciemnozielone, pod spodem wyraźnie jaśniejsze i oddzielone od siebie białawymi szwami.
Kwiaty męskie są karminowoczerwone i wyrastają zwykle na końcach gałązek.
Szyszki żeńskie mają zaledwie po cztery pary łusek, są kuliste, o grubości około 8 mm, w stanie dojrzałym jasnobrunatne. Występowanie: Pierwotnie rósł tylko w zachodniej części Ameryki Północnej, w stanach Oregon i Kalifornia. W rozlicznych formach sadzony w całej Europie jako drzewo ozdobne.
Okres kwitnienia: Od marca do kwietnia. Gatunki pokrewne:
Cyprysik nutkajski (Chamaecyparis nootkatensis) jest z wyglądu podobny do cyprysika Lawsona, ma jednak nieco bardziej jednorodną i bardziej regularną koronę. Rzadziej od poprzedniego gatunku stosowany jako drzewo ozdobne i parkowe. Cyprysik japoński (Chamaecyparis obtusa), rodzimy w Japonii, wyróżnia się bardzo małymi łuskowatymi liśćmi, które jednak w partii szczytowej są wyraźnie zaokrąglone i ściśle przylegają do pędu. Z wierzchu są one błyszczące i ciemnozielone, pod spodem jaśniejsze. Przy rozcieraniu wydzielają woń przypominającą nieco zapach cukierków eukaliptusowych. W bardzo licznych formach sadzony w ogrodach i parkach. W Japonii jego drewno jest używane w stolarstwie meblowym, do prac snycerskich i innych zdobień, jak również przy budowie świątyń. Cyprysik groszkowy (Chamaecyparis pisifera) ma płaskie gałązki, których łuskowate liście zbiegają ostro, przy czym ich szczyty są zakrzywione do wewnątrz. Liście żywozielone, nieco błyszczące, przy roztarciu silnie pachnące.
Szyszki żeńskie bardzo małe. wielkości grochu (cecha nadająca nazwę, pisum = groch). Pierwotnie rósł dziko tylko w Japonii, obecnie bardzo często sadzony w wielu postaciach w parkach i ogrodach, także w formach karłowatych lub odmianach krzewiastych.
Bardzo osobliwym zjawiskiem jest cypryso-wiec Leylanda (Cupressocyparis leylandii). Jest to mieszaniec gatunków rodzicielskich z różnych rodzajów (mieszaniec rodzajowy) i w obrębie szpilkowych jedyny znany mieszaniec tego typu. Gatunkami rodzicielskimi są: cyprysik nutkajski (patrz wyżej) i cyprys wielkoowocowy (Cupressus macrocarpa). Drzewo to osiąga wysokość około 30 m i ma koronę stożkowatą do kolumnowej, o bardzo gęstych gałęziach na prostym, przeważnie smukłym pniu. Mieszańce różnią się nieznacznie zależnie od tego, który gatunek został użyty przy krzyżowce jako żeński.
O ile rozgałęzienia płaskich gałęzi ułożone są dwustronnie w jednej płaszczyźnie, to żeńskim osobnikiem macierzystym był Chamaecyparis noofkatensis, Przy odwrotnej krzyżówce gałązki są ułożone w wielu płaszczyznach i z tego powodu wydają się nieco mniej regularne.