Buk zwyczajny (Fagus sylvatica)
Wygląd: Zwykle okazałe, duze drzewo o wysokości do około 30 metrów. Korona u młodszych okazów smukła, u starszych – dość szeroka i kopułowato sklepiona, często wspaniale rozwinięta, zwłaszcza u drzew wolno stojących. Pień dobrze widoczny przynajmniej do połowy korony, dalej dzieli się na potężne konary. Konary i większe gałęzie zwykle stromo wzniesione, na końcach nieznacznie zwisające.
Kora gładka, ołowianoszara. z wiekiem staje się nieco szorstka, nigdy jednak nie bywa spękana i nie łuszczy się, a najwyżej jest nieco falista lub porysowana. Pędy brunatnawopurpurowe, gładkie, nagie, z rozproszonymi prze-tchlinkami, często pozginane, nieco błyszczące. Pączki bardzo smukłe i wąskie, zaostrzone, z licznymi łuskami daleko odstają od osi.
Liście skrętoległe, a długości 5-10 cm są podłużnie eliptyczne lub jajowate, najszersze w środku lub z przodu, u nasady zwężone klinowato, na brzegach lekko faliste i opatrzone długimi, białawymi włoskami. Ogonek krótki, owłosiony. Jesienią przybierają piękne rudobrązowe barwy, nadając koloryt lasom. Kwiaty męskie licznie zebrane w pęczki. Kwiaty żeńskie otoczone czteroklapową okrywą. Bukwie czyli orzeszki mają do 2 cm długości, są trójkanciaste, błyszczące i brunatne. Siedlisko: Ważny lasotwórczy gatunek, występujący na dobrze nawodnionych, żyznych glebach, na obszarach, gdzie lata bywają chłodne. Dobrze rośnie także na glebach piaszczystych i wapiennych, na różnych wysokościach.
Występowanie: Powszechny w Europie Zachodniej i Środkowej, z wyjątkiem rejonów południowo-wschodnich.
Okres kwitnienia Od kwietnia do maja Uwagi ogólne: Współcześnie, buk jest najlepiej przystosowanym do panujących warunków przyrodniczych drzewem liściastym w zachodniej części Europy Środkowej. Zatem gdyby nie ingerencja człowieka i lokalne „zakłócenia” przyrodnicze większość lasów stanowiłyby tam lasy bukowe,
Na wiosnę zwracają uwagę występujące wszędzie na dnie lasu siewki, których wielkie półkoliste liścienie zawierają duże ilości tłustego oleju (z bukwi). Orzeszki bukowe kiełkują tylko wtedy, gdy są przykryte ściółką – należą one zatem do nasion kiełkujących w ciemności. W rozprzestrzenianiu buka zwyczajnego uczestniczą różne zwierzęta, szczególnie wiewiórki i sójki, które w jesieni zbierają owoce, ukrywają je w swoich ,,magazynach” i często o nich zapominają, co pozwala im wzrosnąć. Gatunek pokrewny: W południowo-wschodniej Europie środkowoeuropejski buk zwyczajny jest zastępowany przez buka wschodniego (Fagus orientalis), który różni się wyraźnie bruzdowaną korą. Liście są przeciętnie nieco dłuższe i odwrotnie jajowate. U tego gatunku również męskie kwiaty mają niepozorny okwiat, Rzadko bywa sadzony w parkach dużych w kolekcjach.