Olsza czarna (Alnus glutinosa)
Wygląd; Drzewo zrzucające liście na zimę, dorastające zwykle 25 m wysokości. W Polsce znane są liczne okazy o wysokości powyżej 30, a nawet 40 metrów. Korona już u młodych okazów szeroko rozłożona, z wiekiem staje się okrągławo sklepiona lub ma krótki wierzchołek. Konary dość daleko i luźno ustawione, w dolnej części korony wzniesione, w górnej – raczej poziomo odstające,
Kora brunatnoszara, podzielona na podłużne lub prawie kwadratowe płaty. Pędy zielone lub jasnopurpurowe, z wydatnymi przetchlinkami pomarańczowoczerwonej barwy. Pączki na długich szypułkach, owalne, brunatne.
Liście skrętoległe o długości 4-10 cm, w zarysie szeroko klinowate, najszersze w przedniej części blaszki, słabo zaostrzone lub (częściej) wycięte, Na brzegach płytko, podwójnie piłkowane i lekko taliste, po obu stronach osi z 5-8 nerwami, w których kątach na spodniej stronie liścia wyrastają pęczki żółtawych włosków.
Kwiaty rozwijają się przed rozwojem liści i są wyraźnie widoczne juz w zimowym aspekcie drzew, Drzewo jednopienne. Początkowo purpurowe kotki męskie mają około 3 cm długości. rozwijają się po dwa-trzy w małych grupach. Kotki żeńskie o długości mniej więcej 1-1.5 cm grupują się po dwa do ośmiu, zimą są purpurowe, przy zakwitaniu – zielonkawe. Owocujące kotki o długości do 3 cm są silnie zdrewniałe i z wyglądu podobne do małych, podłużnych szyszek o ciemnobrunatnym zabarwieniu. Siedlisko: Prawie wszystkie olsze preferują luźne lub kamieniste gleby przemywane, okresowo zalewane. Gatunek pionierski. Występowanie: Rozpowszechniona w całej Europie, szczególnie wzdłuż rzek i strumieni oraz w łęgach i olsach. Roślina wskaźnikowa płytkich wód gruntowych, Drewno przy nacięciu zabarwia się na pomarańczowozółty kolor. Okres kwitnienia; Od marca do kwietnia. Uwagi ogólne: Olsze zarówno w stanie ulistnionym, jak bezlistnym, są zawsze łatwe do rozpoznania po właściwych sobie kwiatostanach, podobnych do szyszek, które pozostają na drzewie przez cały rok i nie odpadają jeszcze długo po rozsypaniu nasion. Żadne inne europejskie drzewo liściaste me jest wyposażone w takie charakterystyczne twory. Gatunki pokrewne:
Olsza sercowata (Alnus cordata) ma bardzo duże sercowate liście, z delikatnie ząbkowanymi brzegami. Występuje w południowych Włoszech, na Sardynii i Korsyce i zastępuje tam miejscami olszę czarną, szeroko rozprzestrzenioną w innych rejonach Europy. Często używana w Niemczech nazwa „olsza czerwona” w odniesieniu do olszy czarnej wprowadza w błąd, ponieważ mogą zachodzić pomyłki z amerykańskim gatunkiem Alnus rubra.